Er is een zekere onvermijdelijkheid om het politieke gesprek over het milieu aan te gaan. De vooruitgang blijft verontrustend traag, maar het momentum lijkt zich op te bouwen.
Een blog door Andy Ridley, CEO van Circle Economy, deelnemer aan de conferentie: “People and Planet First: the Imperative to change Course”. Dit blogbericht is oorspronkelijk gepubliceerd op de Circle Economy-website hier.
Er is een zekere onvermijdelijkheid om het politieke gesprek over het milieu aan te gaan. De vooruitgang blijft verontrustend traag, maar het momentum lijkt zich op te bouwen. Daarmee volgt de politieke wens om wetten te veranderen en prikkels uit te dagen en om te buigen. We zien dit terug in enkele woorden en daden van president Obama, verbeteringen in de wetgeving rond circulariteit binnen de Europese Unie en recente richtlijnen in China. Vaak uiten bedrijven mij hun 'schaarsteangst' en dat ze stabiliteit en zekerheid zoeken in het licht van prijsschommelingen, middelen en aanbod van hulpbronnen. Hebben we een omslagpunt bereikt waarop actie eindelijk onvermijdelijk is?
Ik werk sinds 2002 aan milieu- en duurzaamheidskwesties, eerst voor WWF in Australië en daarna acht jaar lang Earth Hour oprichtend en uitgevoerd. In die tijd, en ik bedoel dit niet op een cynische manier, raakte ik zeer vertrouwd met de taal en het verhaal dat zo vaak wordt gebruikt rond het algemene onderwerp 'het milieu'. Binnen de milieubeweging waren we vaak aan het praten binnen de bubbel van degenen die het al eens waren (bijvoorbeeld milieuactivisten) of vechten met degenen die het nooit eens zullen worden (bijvoorbeeld Fox News). Natuurlijk betekent dit dat we meestal het overgrote deel van de samenleving vergeten die de sleutel zijn tot verandering - en als we niet relevant zijn voor de mainstream blijven onze problemen op de plank liggen tot de volgende ramp toeslaat. Relevantie aan de 'keukentafel' is essentieel en zal eerder vooruitgang motiveren dan een angstige visie op onze toekomst werpen. Dus het was met een duidelijk gevoel van verrassing dat ik de Pauselijke Encycliek 'Laudato Si' (over Care For Our Common Home) besprak met mijn vriend, Kumi Naidoo, over een zeer goede kipcurry in Zuid-Amsterdam.
De encycliek is echt heel goed. Ik denk dat zowel Kumi als ik een beetje onder de indruk waren van hoe goed en samenhangend het was geschreven. Voor mij brengt het een multidimensionaal perspectief van de huidige stand van zaken samen, niet alleen voor het milieu, maar voor de samenleving in het algemeen, waarbij met helder inzicht de richting wordt aangegeven waarin we gaan en het frequente gevoel van verbondenheid wordt benadrukt dat lijkt te remmen ons vermogen om een andere koers te bepalen. Twee weken later werd ik, dankzij een paar telefoontjes en een paar gunsten, uitgenodigd in het Vaticaan om zich bij ongeveer honderd andere geïnteresseerde mensen aan te sluiten, waaronder Naomi Klein, Mary Robinson en voorstander van klimaatactie Lord Gummer, samen met belangrijke mensen uit de Romeinse tijd Katholieke kerk en haar organisaties en NGO's, om te bespreken hoe dit document de rooms-katholieke kerk en haar 1.3-miljard-sterke gemeente en daarbuiten zou kunnen katalyseren om ons te helpen een nieuwe koers te bepalen.
Wat al snel duidelijk werd, was dat, hoewel er een algemene consensus bestaat over de kwesties, de uitdaging ontstond toen we probeerden het gesprek te verplaatsen van de problemen naar een aantal tastbare antwoorden en maatregelen om systeemverandering op de vereiste schaal te creëren. Dit is geen grote verrassing en het is precies hetzelfde probleem dat mijn interesse inspireerde om de praktische implementatie en schaalvergroting van de cirkeleconomie te begrijpen. Het lijkt erop dat een onderliggend ethos en raamwerk dat besluitvorming, ontwerp, benaderingen, werkgelegenheid, innovatie, beleidsvorming en nog veel meer stimuleert, nodig is om verder te gaan dan alleen over het probleem te praten en te speculeren over de 'nare toekomst'. Wat de paus ons heeft gegeven, is een document dat een overtuigend onderling verbonden argument voor verandering creëert, wat we nu nodig hebben is een dwingende visie op een andere toekomst en een pragmatische en schaalbare benadering om daar te komen. Voor mij persoonlijk ligt het antwoord heel duidelijk in het aannemen van circulaire principes en het creëren van tools en ervaring om deze principes te implementeren.
Wat ook erg verfrissend was aan deze Vaticaanse discussies, was het besef dat zoveel van de grote problemen waarmee we worden geconfronteerd, zeer onderling verbonden zijn. Wanneer we de circulaire economie in zijn meest effectieve vorm beschouwen, gaat het niet alleen over onderwerpen zoals hulpbronnenketens, hergebruik en remanufacturing, maar ook over de vaardigheden die we onze kinderen nodig hebben om te leren voorbereiden op de toekomst of het reshoring van banen. Het wordt in wezen een 'keukentafelonderwerp', niet alleen een technische kwestie, maar ook een zaak van het hart. Hier resoneert het ethos van de circulaire economie met onze politici en burgers.
Dus wat kwam er van het tweedaagse evenement in het Vaticaan? Nou, eerlijk gezegd weet ik dat nog niet. Wat niet kan worden ontkend, is dat een gemobiliseerde katholieke kerk betekent dat vele, vele miljoenen mensen ter plaatse een verlangen naar verandering omarmen en hun stemmen en gedachten toevoegen om anders te denken en te handelen. Het betekent dat over de hele wereld een duidelijke boodschap wordt gehoord dat verandering nu onvermijdelijk is en dat de verandering ofwel zeer goed zal zijn voor de samenleving of zeer, zeer slecht. Wij, als een mondiale en steeds meer gemobiliseerde samenleving, kunnen de oproep van paus Franciscus overnemen en de verandering laten plaatsvinden, zodat we bijvoorbeeld samenwerken om samenlevingen te creëren waar de economische exploitatie van natuurlijke hulpbronnen en menselijk kapitaal niet langer is levensvatbaar en de kracht van lobbyisten om deze verandering te vertragen of te stoppen is aanzienlijk verminderd. Anders, zonder actie, gaat er verandering met ons gebeuren en die verandering lijkt meer op het volgende: natuurlijke hulpbronnen zijn uitgeput, de temperatuur op aarde stijgt tot boven het terugkeerpunt, kuststeden verdwijnen en we zien de wereldwijde massale verstoring van de landbouw en alle andere angstaanjagende gevolgen die horen bij die scenario's. Hoe je het ook bekijkt, verandering komt eraan, goed of slecht of ergens tussenin.
Terwijl ik op de vergaderingen in het Vaticaan zat, voelde ik een persoonlijk gevoel van opwinding dat erg geïnspireerd was door de brede horizon van kansen te zien om deze grote problemen voor ons aan te pakken - door circulariteit toe te passen op stad-, bedrijfs- en gemeenschapsniveau. Bij Circle Economy is het onze taak om circulariteit op praktisch en schaalbaar niveau te ontwikkelen en dit snel te doen, terwijl je leert en je werk verbetert. Ik hoop dat we terug zullen worden gevraagd voor de volgende discussie in het Vaticaan - en de volgende keer hoop ik dat we kunnen delen wat we hebben geleerd voor zover ik denk dat er misschien een weg uit deze kloof is, en hoop dat het een weg is die inspireert innovatie, ondernemerschap, een duidelijke en eerlijke markt en de mogelijkheid om het leven van miljarden te verbeteren en tegelijkertijd ons gedeelde huis te beschermen. Misschien een droom voor sommigen, maar we bevinden ons op een punt waarop verandering onvermijdelijk is. En daarin ligt hoop voor de toekomst.