In 2015 heeft CIDSE bijgedragen aan de organisatie van een Pan-Afrikaanse conferentie over landroof en rechtvaardig bestuur in Kenia, samen met Africa Europe Faith and Justice Network (AEFJN), zijn Amerikaanse tegenhanger (AFJN) en het Symposium of Episcopal Conferences of Africa and Madagascar (SECAM). Het evenement vond plaats in Kenia van 22 tot 26 november en verzamelde meer dan 100-deelnemers.
De conferentie benadrukte de toestand van landroof in Afrika, met de presentatie van case studies van verzet over het hele continent, evenals reacties van de kerk en haar toenemende betrokkenheid bij de kwestie van landroof. Het was ook gericht op het ontwikkelen van strategieën om lokale gemeenschappen te ondersteunen en te versterken in hun strijd om deze bedreiging voor voedselzekerheid te stoppen en veerkracht op te bouwen.
De conferentie werd afgesloten met de goedkeuring van een gezamenlijke verklaring en inzet van een actieplan.
(zie hieronder pdf-versies van beide documenten beschikbaar in EN - FR. Portugese versies volgen binnenkort.)
VERKLARING OVER LANDGRABBING & ALLEEN BESTUUR
Wij, de deelnemers aan de Nairobi-conferentie over "landroof en rechtvaardig bestuur in Afrika" afkomstig van meer dan 100-organisaties uit verschillende geloofstradities en maatschappelijke organisaties in Afrika, Europa en Amerika, hebben elkaar ontmoet in Limuru (Kenia) van 22nd tot 26th van November 2015. Deze conferentie vond enkele dagen voorafgaand aan het bezoek van paus Franciscus plaats en we voelen ons allemaal gesteund en gemobiliseerd door zijn gedurfde houding tegen landroof toen hij waarschuwde dat “voor hen (inheemse gemeenschappen) land geen handelswaar is, maar eerder een geschenk van God en van hun voorouders die daar rusten, een heilige ruimte waarmee ze moeten communiceren om hun identiteit en waarden te behouden. Als ze op hun land blijven, zorgen ze er zelf het beste voor. Niettemin wordt in verschillende delen van de wereld druk op hen uitgeoefend om hun thuisland te verlaten om ruimte te maken voor [industriële] landbouw- of mijnbouwprojecten die worden uitgevoerd zonder rekening te houden met de aantasting van natuur en cultuur. ”[1].
We erkennen dat landroof - en ook de structurele problemen die eraan verbonden zijn - en alleen governance verplicht ons om samen van grassroots naar mondiaal niveau te lopen. Vanuit een Afrikaans perspectief is land iets heiligs en we geloven dat een belangrijk deel van elk toekomstig succes in onze strijd tegen landroof ligt in ons vermogen om diepe verbindingen met ons land te bouwen.
We haalden de verhalen rond landkwesties terug uit de bijbelse en Afrikaanse traditionele spiritualiteit van het land en uit echte gevallen van landschendingen.
Wij verzetten ons tegen landroof van investeerders, traditionele leiders en regeringen die namens de mensen praten en ervan uitgaan dat iedereen iets te winnen heeft van landroof en de daaropvolgende investeringen.
Aangezien Afrika wereldwijd het belangrijkste doelwit is van landroof, zijn onze grootste zorgen de oorzaak van de gesel van landroof en de impact ervan op voedselsoevereiniteit en de soevereiniteit van Afrikaanse staten. Het is ons opgevallen dat buitenlandse multinationals de belangrijkste katalysatoren zijn van deze beschamende massale verwerving van toplandbouwgronden die Afrika en zijn toekomstige generaties van zijn levensonderhoud en identiteit op zijn kop zet. Het grootste deel van het aan hen uitgedeelde land wordt gebruikt om goederen te produceren voor export, voornamelijk non-food goederen zoals mineralen en grondstoffen (landbouw) voor buitenlandse industrieën en om infrastructuur te ontwikkelen. We zijn ons er ook van bewust dat de lokale bevolking, overheden en financiële instellingen een belangrijke rol spelen in dit fenomeen.
Momenteel maken veel openbare beleidsmaatregelen en kaders die zijn ontwikkeld door Afrikaanse regeringen en grote mogendheden - zoals de G8 en internationale instellingen zoals de Wereldbank, het Internationaal Monetair Fonds, de Wereldhandelsorganisatie en het Wereld Economisch Forum - direct of indirect massale landaankopen mogelijk, die het exploiteren van aardse hulpbronnen en land op een niet-duurzame manier.
Het dominante verhaal van landrovers over hoe we de belangrijkste uitdagingen van onze tijd het hoofd kunnen bieden - klimaatverandering, armoede, voedselzekerheid - is gebrekkig.
Tijdens de conferentie hadden we de mogelijkheid om stap voor stap op te bouwen hoe onze visie op een samenleving van leven in overvloed eruit ziet. We zijn inderdaad op zoek naar kaders die het volgende mogelijk maken:
• Gemeenschappen om toegang, controle en eigendom over hun land en andere natuurlijke hulpbronnen te behouden of terug te krijgen om hun families, hun gemeenschappen en uiteindelijk de wereld te voeden
• Het recht op voedsel en water om volledig te worden gerealiseerd als een ondeelbaar onderdeel van de mensenrechten
• investeringen in lokale gemeenschap en gedreven
• Gemeenschappen om andere niveaus van de voedselketen (voorraden, verwerking, distributie,…) in hun eigen land te investeren
• Een toename van de veerkracht van plattelandsgemeenschappen om uittocht op het platteland en krachtige en onmenselijke uitzettingen te voorkomen
• Gendergelijkheid en biedt kansen aan jongeren
• Het recht van gemeenschappen om hun identiteit en cultureel erfgoed te beschermen
Hoewel we ook de noodzaak erkennen om onze verantwoordelijkheden in dit fenomeen als traditionele spirituele leiders, kerken en leiders te beoordelen, doen we een beroep op alle besluitvormers, individuen en maatschappelijke organisaties om hun best te doen om deze visie te bereiken door het organiseren van gemeenschappen, bewustzijn verhogen, niet-gewelddadige mobilisatie en via andere beschikbare middelen.
We doen ook een beroep op besluitvormers om:
• Versterking van de autonomie van Afrika bij zijn eigen ontwikkeling en om niet te worden onderworpen aan winstgerichte buitenlandse agenda op korte termijn onder leiding van internationale instellingen, regeringen en multinationals die hand in hand werken
• Plaats gemeenschappen, kleinschalige voedselproducenten en vrouwen in het centrum van beleid dat hen beïnvloedt en om hen te betrekken bij het besluitvormingsproces
• Bestuur verantwoord Afrikaans land en hulpbronnen zodat toekomstige generaties kunnen genieten van de vruchten van de aarde
• Stoppen met alle vormen van schadelijke massale landverwerving die een negatieve invloed hebben op voedselsoevereiniteit, mensenonderhoud en het milieu
• Volledige ondersteuning van de werkzaamheden van de intergouvernementele werkgroep van de VN met betrekking tot een juridisch bindend verdrag betreffende transnationale ondernemingen, ondernemingen en mensenrechten.
• Bedrijven aansprakelijk stellen voor mensenrechtenschendingen, illegale financiële stromen uit Afrika en elke schending van arbeids- en milieuwetten
We willen benadrukken dat veel bestaande wettelijke kaders al bepalingen bevatten die het mogelijk maken aan dergelijke aanbevelingen te voldoen en dat de eerste stap is de uitvoering ervan te versterken.
Hoewel we verschillende actoren aanspreken, verbinden wij, deelnemers aan de Limuru (Kenia) conferentie, ons ertoe om te werken aan een positieve mentaliteitsverandering. We hebben verplichtingen vastgelegd die we individueel en collectief zullen nakomen, met een sterke overtuiging dat we samen zullen winnen. [2]
EINDE
________________________________________
[1] Paus Franciscus, encycliek «Laudato Si '», 146
[2] Zie het commitment-document dat ook door de conferentie is goedgekeurd
Zie ook persbericht uitgegeven op 23 november 2015. (beschikbaar in EN - FR - PT)
EN-Statement_Nairobi_land_grabbing__governance_conference_Nov_2015.pdf
NL-Commitment_to_a_PoA-_Nairobi_Conference_Nov_2015.pdf
FR-Statement_Nairobi_land_grabbing__governance_conference_Nov_2015.pdf
FR-Engagements_PA_conference_Nairobi_Nov_2015.pdf