Jennifer Henry is uitvoerend directeur van KAIROS: Canadian Ecumenical Justice Initiatives. Ze nam als panellid deel aan de workshop 'Laudato Si', a Call for Change ”, mede georganiseerd door CIDSE, Development and Peace en Franciscans International. Bij die gelegenheid dacht ze na over de plaats van spiritualiteit en rechtvaardigheid in debatten op het World Social Forum en verder Laudato Si'in de Canadese context.
Voor mij is het World Social Forum (WSF) altijd een ontmoeting op het kruispunt geweest. Mensen komen samen in verschillende worstelingen, problemen en contexten om geen eenheid op te leggen, maar om synergieën, convergenties en begrip te zoeken. De WSF streeft ernaar een uitwisseling te zijn in en over de wereldwijde commons, waar waarden kunnen worden gedeeld, maar de diversiteit van bepaalde ervaringen en inzichten wordt verwelkomd voor wat ze toevoegen aan een diepere inzet en actie.
KAIROS, als een Canadese oecumenische organisatie voor sociale rechtvaardigheid, streeft ernaar te leven op de kruispunten - tussen denominaties, tussen ecologische rechtvaardigheid en mensenrechten, tussen kerken en bewegingen, tussen het lokale en het globale. En dus voelden we ons op het World Social Forum thuis, niet alleen omdat dit Forum heel letterlijk in ons thuisland was, maar omdat we konden aansluiten bij onze manier van werken aan anderen. Onze bijdragen, workshops, panels en symposia werden gekenmerkt door de gevoeligheid van "beide / en" —extractie en gendergelijkheid, inheems en diaspora gemeenschappen, klimaatverandering en kolonisatie, extractivisme in het noorden en Zuiden.
We waren ook verheugd om deel te nemen aan een gebeurtenis gehost door CIDSE, onze lidorganisatie de Canadese katholieke organisatie voor ontwikkeling en vrede en Franciscans International. Het was een gelegenheid om na te denken over een ander kruispunt, dat van het seculiere en heilige. In een panel over Laudato Si 'verwelkomden de deelnemers de pauselijke toewijding aan "integrale ecologie" als een andere dimensie van kruising - een raamwerk waarbij gelijktijdig rekening wordt gehouden met sociale, economische en ecologische effecten. We hebben bevestigd dat niet scheiding of dualisme, maar de onderlinge verbondenheid van al het leven het web is dat een analyse en strategie, visie en relatie moet ondergaan, die altijd streven naar inclusieve transformatie. Panelleden hoopten op een steeds ruimer beeld, inclusief het versterken van gendergelijkheid als een kritisch onderdeel van de "ecologische conversie" die Laudato Si nastreeft.
Binnen een dynamisch wereldwijd panel kwam onze bijzondere Canadese bijdrage aan de encycliek voort uit onze diepe reflectie op kolonisatie, een begrip gekatalyseerd door de Truth and Reconciliation Commission of Canada (TRC). Dit proces, dat zowel werd geïnitieerd als geïnformeerd door de moedige leiders van overlevenden, onthulde de waarheid van een 150-jaar proces van culturele genocide gerelateerd aan Indiase residentiële scholen voor First Nations, Inuit en Métis-kinderen. In Canada zijn we gaan begrijpen dat residentiële scholen slechts één aspect waren van een verwoestende erfenis van kolonisatie met als doel inheemse volkeren van hun land te verdrijven en inheemse culturen, talen, spiritualiteiten en naties uit te roeien. Het is op zijn minst hier in Canada van vitaal belang om te zien hoe verzoening met het land, uitgedrukt in de pauselijke encycliek als "verzoening met de schepping", onlosmakelijk verbonden is met verzoening met de oorspronkelijke bevolking van het land.
Over de hele wereld zien we dat kolonisatie en de exploitatie van onze aarde niet gescheiden kunnen worden. In wat nu Canada is, zoeken kolonisten naar land en veiligheid ontheemde inheemse volkeren en begonnen een patroon om de grenzen van de aarde te overschrijden, zoals bij het oogsten van bont, buffels, bossen en kabeljauw. Onze huidige crisis in fossiele brandstoffen draait steeds meer om onconventionele winning die de gezondheid en het levensonderhoud van inheemse gemeenschappen in gevaar brengt. Wereldwijd zijn Canadese mijnbelangen betrokken bij ecologische schade en, te vaak, bij de schade van inheemse volkeren. Agressief extractivisme is neokolonialisme.
In de encycliek verwerpt paus Franciscus de overheersingstheologie vanwege haar rol in de exploitatie van de aarde. Het moet ook worden afgewezen vanwege zijn bijdrage aan de onderwerping van inheemse volkeren tijdens het kolonisatieproces. Het is belangrijk om te erkennen dat sommige van de kernwaarden die de encycliek nu bevestigt, lang in de inheemse spiritualiteiten en praktijken hebben geleefd. En omdat ze als vijandig voor het christendom werden gezien, werden ze agressief onderdrukt. In de Canadese context verbood de regering bijvoorbeeld inheemse spirituele ceremonies, zoals de zonnedans, terwijl inheemse kinderen in residentiële scholen door kerken werd geleerd dat deze spirituele praktijken slecht waren. We kunnen nu herkennen hoeveel verschillende inheemse perspectieven op creatie profetisch zijn in onze huidige ecologische crisis. Culturele genocide en ecocide waren ook diep verstrikt.
Laudato Si 'onthult krachtig een mensheid op een kruispunt. In plaats van door te gaan met het bewandelen van de economische paden die roofzuchtig zijn op aarde en hebben geresulteerd in uitsluiting en diepe ongelijkheid, worden we uitgedaagd om het pad van "integrale ecologie" te bewandelen dat het algemeen welzijn van mensen en de aarde dient. We worden uitgenodigd om kernwaarden van de verbondenheid van al het leven, intergenerationele solidariteit en de inherente waarde van alle levende wezens te bevestigen, als consistent met trouw aan Christus. In de Canadese context, althans, vereist onze reactie nederigheid, waarbij we het leiderschap erkennen van inheemse gemeenschappen die deze waarden lang in de buurt hebben gehouden en hebben geprobeerd de aarde te bewandelen, in evenwicht met de hele schepping. Het vereist ook berouw, een expliciete erkenning van hoe Euro-christelijke benaderingen verstrikt zijn geraakt in kolonisatie om inheemse manieren te onderdrukken, inclusief manieren die consistent zijn met ecologische integriteit. Laudato Si 'kan worden gehoord als een oproep tot diepe solidariteit met degenen wier leven en strijd, in het verleden of heden, altijd een sterke verbinding met de aarde hebben getoond.
Gesprekken inclusief geloof in de WSF, inclusief het belangrijke proces van het World Forum on Theology and Liberation, onderstrepen een van de meest cruciale kruispunten van allemaal, die van spiritualiteit en gerechtigheid. Wat onze verplichtingen ook zijn - ecologische rechtvaardigheid, mensenrechten, economische gelijkheid - of de voortdurende verwevenheid van de ene in de andere, uitingen van rechtvaardigheid zijn uitingen van trouw. Daden van solidariteit met de aarde en al Gods volk zijn uiteindelijk een reactie van diepste solidariteit met Degene wiens droom altijd overvloedig leven en de juiste relatie is. Gelovige mensen horen thuis in de bewegingen voor transformatie en in vitale gesprekken, zoals die van het World Social Forum, die onze vastberadenheid versterken, ons engagement verdiepen en nieuwe inzichten smeden in de richting van de transformatie die onze gemeenschappelijke hoop is.