Ik ben een Israëlische burger en werk in België voor CIDSE, een netwerk van organisaties voor sociale rechtvaardigheid, waaronder Broederlijk Delen. Mijn collega, Brigitte Herremans, werd vorige week de toegang tot Israël ontzegd, toen ze op reis was met een groep jongeren die met eigen ogen naar Israël en Palestina kwamen kijken.
In het afgelopen decennium heeft Israël een langzaam maar consequent proces doorgemaakt om de ruimte voor het maatschappelijk middenveld te verkleinen om zich bezig te houden met openbare aangelegenheden. Mensenrechtenverdedigers die werkrelaties aangaan met collega's in Europa zijn het doelwit geweest van lastercampagnes, waarbij sommige organisaties en leden van Knesset hen 'buitenlandse agenten' noemen. Bezoekers en vrijwilligers die werken aan de bescherming van de rechten van mensen die in de meest kwetsbare bevolkingsgroepen wonen worden beschuldigd van het legitimeren van Israël. Palestijnen die Israël beschuldigen van het overtreden van internationaal recht, melden dat ze worden gevolgd en lastiggevallen door onbekende bronnen.
Zowel Israëli's als Palestijnen zitten in een moeilijke hoek. Er is geen vooruitgang in het vredesproces en er is geen echt debat over hoe de behoefte van beide gemeenschappen om zich veilig te voelen en hun eigen toekomst vorm te geven in evenwicht te brengen. Israël, de bezettende macht op het Palestijnse grondgebied, heeft geen visie op een toekomst waarin Palestijnen kunnen leren, werken en leven zonder de dagelijkse inmenging van Israëlische soldaten. Iedereen die Israël oproept om een echte discussie op gang te brengen over een democratische manier om een evenwicht te vinden tussen veiligheid en respect voor de behoeften van Palestijnen, loopt het risico beschuldigd te worden van antisemitisme of radicaal te zijn.
Brigitte is dit en meer de afgelopen dagen genoemd. Maar het echte doel van deze ongegronde beschuldigingen en haar verbod om Israël binnen te komen, is het vermijden van een eerlijke discussie over de bezetting en over een vrede die rechtvaardig en duurzaam zou zijn. De beschuldigers sluiten hun oren voor verschillende stemmen en vallen de sprekers aan in plaats van te reageren op de inhoud van de dialoog. Ze doen wat ze kunnen om iedereen die hun opvattingen niet steunt, te delegitimeren en weigeren de simpele waarheid over de complexiteit van het leven te accepteren: Groeien als een persoon en als een samenleving kan alleen worden bereikt als je luistert naar mensen die anders denken.
Ter voorbereiding op het bezoek van de groep zocht Brigitte zowel Israëliërs als Palestijnen die haar groep zouden ontmoeten en hen zouden vertellen over het leven in Israël en in het bezette gebied. Ze wilde de jonge Belgen niet alleen de geschiedenis van het heilige land laten ervaren, maar ook de mensen leren kennen die er vandaag wonen. Mensen die in staat zouden zijn om over hun eigen ervaringen te praten en uit te drukken wie ze zijn - zowel Israëli's als Palestijnen. Iedereen die bezwaar maakt tegen dit soort activiteiten en waar Brigitte voor staat, bevordert de radicalisering van het discours en het sluiten van ruimte voor dialoog, of ze dat nu expres doen of niet. Deze nee-zeggers moeten zichzelf afvragen - en wij moeten hen ook vragen - zo niet door dialoog en wederzijds respect, hoe denken zij dat het Israëlisch-Palestijnse conflict ooit zal worden opgelost? En als het maatschappelijk middenveld het zwijgen oplegt over brandende kwesties, wie blijft er dan over om de waarden waarin we geloven te bespreken en te verdedigen?