De moed om te handelen - CIDSE

De moed om te handelen

Let op: dit interview van Josianne Gauthier is oorspronkelijk gepubliceerd op 23 oktober 2021 in een speciaal verslag van het UK Catholic Magazine, De tablet :”De weg naar COP26″.


We maken ons eindelijk klaar voor COP26, na veel uitstel en onzekerheden. We zullen daar met onze bondgenoten en vrienden naartoe gaan als onderdeel van een wereldwijde gemeenschap om te strijden voor klimaatrechtvaardigheid. Maar de meeste van onze echte leiders zullen er niet zijn. Want onze echte leiders in deze strijd zijn de mensen wiens leven op zijn kop is gezet door tyfoons, droogtes, stijgend water die hun land en hun tradities hebben weggenomen.

Ze zijn misschien niet bij ons in Glasgow, maar dit zijn de mensen die ons al echte alternatieve manieren van leven laten zien. Zij zijn de bewakers van de bossen, rivieren, bergen en oceanen. Velen die anders naar de conferentie zouden zijn gekomen, hebben dit niet kunnen doen vanwege Covid-beperkingen. De ongelijke verdeling van vaccins over de wereld heeft duidelijk gemaakt dat, zelfs als het gaat om bescherming tegen een dodelijk virus, de armste gemeenschappen op de laatste plaats komen. Mensen worden verschillend beïnvloed door klimaatverandering, maar zo vaak zijn het degenen die er het minst verantwoordelijk voor zijn, die het het meest voelen: dezelfde mensen die niet in staat zijn om naar Glasgow te reizen.

Er zullen mensen op de conferentie zijn die voor hen zullen opkomen, en er zijn andere plaatsen waar hun strijd voortgaat, op straat, op sociale media, binnen gemeenschappen. Maar zullen wereldleiders luisteren? Omdat met name jongeren ons blijven leren, is het nu tijd om in actie te komen. Er is niets belangrijker dan het redden van onze planeet, ons huis. Overheden, bedrijven en burgers moeten als één menselijke familie in wereldwijde solidariteit optreden. Dit kan betekenen dat we drastische veranderingen in onze levensstijl moeten doorvoeren, maar de rijke landen zouden deze keer niet aan het stuur moeten zitten. We zouden moeten leren luisteren, zelfs als dat betekent dat we ongemakkelijke waarheden moeten horen en een paar geesten uit ons verleden onder ogen moeten zien.

Twee jaar geleden was ik in Rome voor de synode over de Amazone. Ik had het diepe gevoel dat de kerk zich voor het eerst openstelde voor de stemmen van mensen die spraken vanuit een plaats van directe ervaring en voorouderlijke wijsheid. Ik voelde dat de kerk gedwongen werd haar verleden te heroverwegen en zich een duurzame en rechtvaardige toekomst voor te stellen en voor te bereiden. Paus Franciscus en andere kerkleiders hebben ons ertoe aangezet om een ​​radicale verschuiving te eisen van 'business-as-usual' naar een manier van leven die het algemeen welzijn ten goede komt, die elk menselijk leven als heilig beschouwt en onze planeet beschermt voor huidige en toekomstige generaties. We moeten weer harmonie vinden, tussen ons en tussen mens en natuur.

De huidige gezondheidscrisis mag niet worden gebruikt als excuus om subsidies voor fossiele brandstoffen, de niet-duurzame grootschalige productie en consumptie van goederen en diensten en de stijging van de wereldwijde schuldenlast te blijven toestaan. Er moet een geïntegreerde reactie komen op de klimaat- en gezondheidscrises. Massale investeringen in een transitie naar schone en hernieuwbare energiebronnen zijn cruciaal. We moeten een inclusieve economie creëren die actief gezonde en bloeiende ecosystemen promoot en de mensenrechten en de waardigheid van iedereen beschermt. Ons voortbestaan ​​hangt ervan af. We weten van de vernietiging die mensen de planeet kunnen aanrichten, maar we mogen ons verbazingwekkende potentieel niet vergeten: “[Waarom] zijn bomen zulke sociale wezens? Waarom delen ze voedsel met hun eigen soort en gaan ze soms zelfs zo ver dat ze hun concurrenten voeden? De redenen zijn dezelfde als voor menselijke gemeenschappen: samenwerken heeft voordelen. Een boom is geen bos … Maar samen vormen veel bomen een ecosysteem”, schreef Peter Wohlleben in Het verborgen leven van bomen. Dit herinnert me eraan hoe liefde en respect voor elkaar een essentieel onderdeel zijn van ecologische conversie.

We komen allemaal tot de strijd vanuit ons eigen perspectief, met onze eigen kennis en met ons eigen verhaal. Ik was betrokken bij mensenrechten en sociale rechtvaardigheid, maar, zoals veel mensen van mijn generatie, geloofde ik veel te lang dat de milieuoorzaak de speciale interesse was van een selecte groep gepassioneerde mensen die geloofden dat dieren en planten betere bescherming nodig hadden tegen menselijk gedrag. Ik was niet onsympathiek, maar ik zag niet in waar ik in deze beweging paste. De eerste stap naar betrokkenheid bij de strijd was een intellectueel ontwaken, een 'ah-ha'-moment waarop ik begreep hoe ecologie de menselijke ontwikkeling beïnvloedde en vice versa: hoe het welzijn van mensen over de hele wereld rechtstreeks verband hield met het welzijn van de planeet zelf. Het lijkt nu misschien vreselijk voor de hand liggend, maar 20 jaar geleden moesten we vechten om de verbanden tussen internationale solidariteit en ontwikkeling en ecologische rechtvaardigheid te laten erkennen. Ontwikkeling, realiseerde ik me, gaat niet alleen over economische groei, maar ook over sociaal welzijn, het behoud van cultuur en sociale veerkracht. "Ecologie" betekent dit alles: de studie van wat ons omringt en de interactie tussen ons.

De andere trigger voor mijn verloving was meer spiritueel en emotioneel. In 2015 zijn er twee dingen gebeurd die een blijvende impact op mij hebben gehad. De baanbrekende encycliek van paus Franciscus Laudato Si ' werd uitgebracht. Ik las het de hele nacht door, waarbij ik passages markeerde om terug te komen om te herlezen. Ik merkte dat ik op elke pagina mijn marker gebruikte. Het is moeilijk uit te leggen hoe groot de impact van dit document was op het leven van iemand zoals ik, een Canadese katholiek die in de ontwikkelingssector werkt. Dit is een welvarend land waar natuurlijke hulpbronnen eindeloos lijken, maar dat een donkerder verhaal heeft achter zijn glanzende publieke imago. We leven met de geesten van volkeren wiens cultuur, wiens leven, wiens manier van leven gewelddadig en opzettelijk van hen is gestolen.

In hetzelfde jaar publiceerde de Waarheids- en Verzoeningscommissie van Canada over de Inheemse Woonscholen haar bevindingen en oproepen tot actie. Het werd glashelder dat de kreten van mensen en van volkeren en de kreet van de aarde één waren. Als je je hele leven hebt geprofiteerd van het geweld dat anderen is aangedaan, als je toegang hebt tot schoon water, veilige scholen, warme huizen alleen omdat je uit de kolonistengemeenschap komt, is de verbinding tussen land en mensen niet langer een abstracte kwestie. Het wordt je gezang en je gebed. Je hebt de verantwoordelijkheid om aan de kant van gerechtigheid te staan ​​en om te beginnen deze verbroken relaties tussen mensen en tussen mensen en de planeet te herstellen.

Deze twee leerervaringen blijven me drijven om af te leren en opnieuw te leren, om te doen wat ik kan om ervoor te zorgen dat alle stemmen worden gehoord, niet alleen die van de machtigen. Er zijn zoveel verschillende wegen naar actie en commitment, zoveel verschillende triggers en obstakels; maar uiteindelijk is wat ons allemaal beweegt moed: om te veranderen, te handelen, te reageren. In mijn leven en mijn werk ben ik zoveel activisten tegengekomen, waaronder veel vrouwen, die hun land en milieu met buitengewone moed verdedigen. Sommigen hebben alles verloren omdat ze hebben gedaan wat volgens hen goed was voor hun gemeenschappen: zich verzetten tegen ecologische vernietiging, ontbossing of megadamprojecten. Berta Cáceres was een Hondurese milieuactiviste en inheemse leider die in haar huis werd doodgeschoten; Máxima Acuña is een Peruaanse zelfvoorzienende boer die ondanks jarenlange gewelddadige intimidatie heeft geweigerd haar land aan een mijnbouwbedrijf te verkopen. Het verschil dat zij en vele anderen hebben gemaakt zal niet worden vergeten, en wanneer ik aarzel, denk ik aan hun verhalen en weet ik dat we allemaal kunnen bijdragen aan hun strijd.

Moed betekent voor sommigen van ons dat we bereid zijn om onze koloniale houding en onze arrogantie het hoofd te bieden. Elaine Alec, een inheemse auteur uit Canada, heeft gezegd dat dit nog niet is gebeurd omdat zovelen van ons niet met ongemakkelijke waarheden geconfronteerd willen worden. "We kunnen geen echte strijd voor klimaatrechtvaardigheid leiden zonder onze geesten uit het verleden aan te pakken", zegt ze. "Maar hoe meer we delen, hoe meer we bijdragen, en hoe meer we uit onze comfortzones komen, hoe gemakkelijker het voor alle anderen wordt om ook te bewegen." Ze besluit: "Blijf in beweging, blijf modelleren, blijf groeien, ook als het moeilijk is." Het is tijd voor ons om moedig te zijn en onze geesten onder ogen te zien, want alleen via dat pad zal iets moois en krachtigs ontstaan.

Josianne Gauthier is secretaris-generaal van CIDSE


Afbeelding © REUTERS / Bruno Kelly – stock.adobe.com

Deel deze inhoud op sociale media