In dit interview vertelde Anika Schroeder, beleidsmedewerker klimaatverandering bij MISEREOR, de Duitse lidorganisatie van CIDSE, deelt haar gedachten en reflecties over de discussies over klimaatambities tijdens COP26. Anika heeft deelgenomen aan 11 COP's en, zoals bij elke editie, is haar belangrijkste inzet het opkomen voor de rechten van de meest getroffen door klimaatverandering, vaak degenen die in armoede leven die het minst hebben bijgedragen aan de klimaatcrisis.
Wat houdt klimaatambitie in en waarom is het relevant in de onderhandelingen van dit jaar?
Dat betekent de inzet voor actie in alle drie de pijlers van het Akkoord van Parijs: mitigatie, aanpassing en omgaan met verlies en schade. Het verwijst ook naar de mate van commitment om de financiële verantwoordelijkheid voor de klimaatcrisis over te nemen en bij te dragen aan het verminderen van emissies, aanpassing aan klimaatverandering en het ondersteunen van landen bij het omgaan met verlies en schade in andere landen. De meeste mensen bedoelen ook klimaatmitigatiebeleid als ze het over ambitie hebben. Die laatste is natuurlijk nog niet betrokken bij de ambitierapportage van vandaag aangezien er nog geen toezeggingen door landen zijn overgenomen.
Wat is er tot nu toe besproken?
De partijen kwamen overeen om tegen het einde van de eeuw de opwarming van de aarde te beperken tot ruim onder de 2 °C en zelfs 1.5 °C -indien mogelijk- in vergelijking met het pre-industriële niveau. Het Intergouvernementeel Panel voor Klimaatverandering (IPCC) is duidelijk: verwarming beperken tot minder dan 1.5°C is nodig en mogelijk. Maar de Staten hoeven alleen andere partijen te informeren over hun plannen en te rapporteren over de mate van succes. Vóór de onderhandelingen in Glasgow zou de atmosfeer van de aarde tegen het einde van de eeuw opwarmen tot 2.7°C. Met nieuwe initiatieven en wat ambitieuzere doelstellingen die tijdens deze COP door partijen worden gepresenteerd, zouden we alleen een beetje minder opwarming krijgen. De uitstoot in 2030 zal nog steeds het dubbele zijn van de hoeveelheid die nodig is om onder de 1.5°C te blijven (met een kans van 50%).
Denk je dat we zomaar toezeggingen krijgen van de partijen over klimaatambitie?
Ik denk dat we er na deze COP iets dichter bij kunnen komen dan ervoor. Maar het zou niet eerlijk zijn tegenover de meest getroffen mensen om dit een eerlijk resultaat te noemen. Ik denk dat we dit punt voorbij zijn met alle passiviteit en valse beloften in het verleden, we kunnen alleen de meest ernstige onrechtvaardigheden een halt toeroepen. We hebben nog steeds geen duidelijke toezeggingen om na 2024 te financieren. We hebben nog steeds geen echte ambitie en hoewel de gesprekken nog gaande zijn, weten we nog niet of partijen mogelijke mazen in de kunst zullen openen of sluiten. 6 Rulebook bij de Overeenkomst van Parijs. Het licht aan de horizon is dat dit de eerste COP ooit is waarin we praten over wat nodig is, zoals bijvoorbeeld het beëindigen (niet verminderen) van slechte praktijken, zoals het financieren van fossiele brandstoffen.
Wat kunnen we verwachten voor de volgende COP als partijen hun werk in Glasgow niet afronden?
Als het Rulebook niet kan worden afgesloten op COP26, hebben we een ernstig vertrouwensprobleem in de internationale onderhandelingen en verliezen we tijd aan discussies die steeds weer op dezelfde vreemde dingen focussen in plaats van ons te concentreren op de benodigde actie.
Maar wat er ook gebeurt, het belangrijkste is - en blijft - het huiswerk in elk land: het geleidelijk afbouwen van fossiele brandstoffen door over te schakelen op hernieuwbare energiebronnen, het stoppen van destructieve landgebruikspraktijken, het stoppen van destructieve economie en levensstijlen waarbij de bescherming van de mens rechten en zorg voor de schepping zijn rode lijnen in alle beslissingen; en natuurlijk het ondersteunen van landen en mensen om zich voor te bereiden op en het hoofd te bieden aan de gevolgen van de klimaatcrisis.
Tot slot, wat voor soort initiatieven zouden katholieke organisaties/actoren moeten nemen om de klimaatambitie na COP26 te bevorderen?
Om er maar een paar te noemen, eerst moeten we pleitbezorgers zijn voor het klimaat en ervoor zorgen dat de kerk haar invloed gebruikt om te praten en regeringen en de samenwerking onder druk te zetten en om echte oplossingen te vragen, waar je ook vandaan komt. De atmosfeer en de oceanen kunnen niet meer uitstoot verdragen. Ten tweede worden er fondsen beschikbaar gesteld voor de meest behoeftigen en zo besteed dat ze echt ter plaatse werken; werk daarom, indien mogelijk, samen met uw regeringen om de rechtvaardige verdeling van deze fondsen te ondersteunen. En ten derde: practice what you preach: geen enkele munt zal door de kerk en haar organisaties worden uitgegeven aan destructieve bedrijven. Scan je portfolio en stap over op klimaat- en creatievriendelijke alternatieven.