Meer dan 80 Afrikaanse maatschappelijke organisaties hebben een gezamenlijke verklaring afgegeven waarin zij hun bezorgdheid uiten over de 2e Dakar-top over landbouw en agribusiness die plaatsvond in Senegal op 25-27 januari 2023. CIDSE herhaalt die zorgen en heeft de verklaring mede ondertekend.
25 januari 2023
Wij, de ondergetekende organisaties, schrijven om onze diepe bezorgdheid te uiten over de doelstellingen en veronderstellingen die ten grondslag lijken te liggen aan de 2e Dakar-top over landbouw en agribusiness (Dakar II), van 25 tot 27 januari 2023 in Senegal.
Het verklaarde doel van de top, georganiseerd door de Afrikaanse Ontwikkelingsbank (AfDB) samen met de regering van Senegal, is het verhogen van de landbouwproductiviteit en het ondersteunen van infrastructuur en "klimaatslimme" landbouwsystemen met behulp van investeringen uit de particuliere sector om "te helpen Afrika in een graanschuur voor de wereld.” De organisatoren van de top beweren dat hiervoor jaarlijks tussen de $ 28.5 miljard en $ 36.6 miljard nodig zal zijn.
Het onderliggende structurele probleem met voedselonzekerheid in Afrika is echter niet simpelweg een gebrek aan landbouwgrond in Afrika, of een algeheel tekort aan voedsel, zoals AfDB stelt.
De afgelopen tien jaar zijn enorme stukken land op het Afrikaanse continent in beslag genomen door de belangen van de agribusiness, verkregen in oliepalmplantages die bossen hebben gekapt in Liberia en Sao Tomé, en afval van suikerrietplantages die het milieu vernietigen in Nigeria. De landmatrix schattingen dat 50 procent van de landinvesteringsovereenkomsten in Afrika hebben plaatsgevonden op land dat wordt gebruikt door kleinschalige boeren, voornamelijk in Ethiopië, Senegal, Ghana, Mozambique, Sierra Leone, Tanzania en Oeganda.
De bewering van de top dat "klimaatslimme landbouw" (CSA) nodig is om voedselonzekerheid aan te pakken, wordt ook niet ondersteund door bewijsmateriaal. Zoals uitgelegd door GRAIN omvat CSA praktijken die beweren broeikasgassen te verminderen, maar vermijdt het aanpakken van de grondoorzaken van de klimaatcrisis, inclusief het industriële voedselsysteem: CSA kan bijvoorbeeld het besproeien van een veld met giftige herbiciden omvatten om te voorkomen dat de grond wordt omgeploegd en het vrijkomen van koolstof in de atmosfeer. Het kan ook schadelijke praktijken omvatten, zoals het veranderen van land in sojabonenplantages die als "klimaatslim" kunnen worden bestempeld, aangezien sojabonen geen stikstofmeststoffen nodig hebben. GRAIN legt uit hoe CSA is bedacht door agribusinessbedrijven om de groeiende steun voor agro-ecologie in internationale fora over landbouw en klimaatverandering tegen te gaan, waarbij de term door kunstmestbedrijven in de mainstream werd gestuwd, via een lobbycampagne en een wereldwijde alliantie van bedrijven, regeringen en multilaterale agentschappen , zoals de Wereldbank en de FAO. Tegenwoordig kan CSA een reeks destructieve praktijken omvatten, zoals grootschalige monocultuur, bio-industrie of GGO's.
Een van de CSA-technologieën die op de Dakar 2-top worden gepromoot, is onder meer klimaatslimme waterzuinige maïs, die wordt gepusht door de Technologies for African Agricultural Transformation (TAAT) van de African Development Bank Maïs compact. Dergelijke technologieën omvatten de Water Efficient Maize for Africa (WEMA). Volgens de bank hielp droogtetolerante maïs boeren in Zimbabwe, Malawi en Zambia om de droogte in 2019 te overleven. Het Afrikaans Centrum voor Biodiversiteit, ACB, heeft onthuld hoe het WEMA-project, dat in het geheim is gehuld, tot doel heeft een particuliere zaadindustrie in Afrika op te bouwen en de acceptatie van hybride maïsvariëteiten te verspreiden. Zowel Monsanto als BASF hebben gedoneerd aan het WEMA-project. ACB legt uit hoe WEMA wordt gebruikt om de introductie van ggo's in Afrikaanse landen te effenen en de regelgeving voor bioveiligheid te verzwakken, bijvoorbeeld in Tanzania en Mozambique. De Dakar II-top promoot ook hittetolerante tarwevariëteiten in Soedan en in Ethiopië in samenwerking met zaadbedrijven.
Hoewel klimaatverandering een ernstige bedreiging vormt voor boeren in Afrika, met 70 procent van de boeren die afhankelijk zijn van regengevoede landbouw, zijn CSA-benaderingen, waaronder WEMA en droogtetolerante maïsvariëteiten, niet de oplossing. CSA versterkt niet alleen de agribusiness en zaadbedrijven die verantwoordelijk zijn voor het vernietigen van het levensonderhoud van boeren en de landbouwbiodiversiteit die nodig is voor robuuste voedselsystemen, maar het draagt ook bij aan de klimaatcrisis in plaats van deze op te lossen door het industriële voedselsysteem te versterken. Volgens GRAIN en het Institute for Agriculture and Trade Policy (IATP), 's werelds vijf 8 grootste vlees- en zuivelbedrijven zijn verantwoordelijk voor een nog grotere uitstoot van broeikasgassen dan oliemaatschappijen als Exxon, Shell of BP.
De Alliance for Food Sovereignty in Africa (AFSA), waarvan de leden kleine boeren, veehouders, jagers-verzamelaars en inheemse volkeren zijn, heeft uitgelegd hoe agro-ecologische en inheemse praktijken zijn de juiste weg vooruit voor Afrikaanse boeren om de klimaatcrisis te overleven.
We dringen er bij de deelnemers aan de Dakar II-top op aan om i) na te denken over manieren om landroof van boeren uit te bannen, ii) op CSA gebaseerde benaderingen af te wijzen die grote zaad- en agribusinessbedrijven versterken en iii) de organiserende initiatieven van Afrikaanse boeren en organisaties die strijden tegen voor voedselsoevereiniteit en agro-ecologie, en degenen die terugvechten tegen landroof door de agribusiness en particuliere investeerders.
Getekend door:
- Het Afrikaanse Technology Assessment Platform (AfriTAP)
- Terre à Vie, Burkina Faso
- Collectif Citoyen pour l'agroécologie (CCAE) Burkina Faso
- La Coalition pour la protection du patrimoine génétique afrikain (COPAGEN)
- Stichting Gezondheid van Moeder Aarde (HOMEF) Nigeria
- CESAO-AI, Burkina Faso
- Instituut voor Onderzoek en Promotie van Alternatieven in Ontwikkeling (IRPAD) Bamako, Mali
- Milieurechten Actie/Vrienden van de Aarde Aarde Nigeria (ERA/FoEN)
- Het Afrikaans Centrum voor Biodiversiteit (ACBio)
- De ETC-groep
- Congo Basin Conservation Society (CBCS-netwerk) DRC
- Fédération agroécologique du Bénin (FAEB)
- Zambia Alliantie voor Agro-ecologie en Biodiversiteit (ZAAB)
- Justiça Ambiental JA! Mozambique
- Alliantie voor voedselsoevereiniteit in Afrika (AFSA)
- Eco Defenders-netwerk, Nigeria
- Les Amis de la Terre, Togo
- Conseil National de l'Agriculture Biologique (CNABio), Burkina Faso
- Oostelijk en Zuidelijk Afrika Forum voor kleinschalige boeren
- Stichting Community Development Advocacy (CODAF)
- Zero Waste-ambassadeurs (ZeWA)
- Isoko Milieutoezichtcommissie
- Afrika Centrum voor Milieu en Plattelandsontwikkeling (ACERD)
- Communautair Comité voor milieutoezicht
- Communautaire boswacht
- Yasuni-vereniging
- Abotokio Agro Village Farmers Association, Abotokio, Nigeria
- Wereldwijde kansen op biologische boerderijen, Nigeria
- Afrikaanse Consumentenbond, Ndjaména/Tsjaad
- CIDSE, internationale familie van katholieke organisaties voor sociale rechtvaardigheid (internationaal)
- Biowatch Zuid-Afrika, Durban, Zuid-Afrika
- ReSCOPE-programma, Lusaka, Zambia
- Vereniging voor Biodiversiteit en Bioveiligheid van Kenia (BIBA Kenia)
- Bijen in het buitenland UK
- Réseau Africain pour le Droit à l'Alimentation au Togo (RAPDA-Togo)
- Stichting BFA Voedsel en Gezondheid
- Studentenmilieuvergadering Nigeria (SEAN)
- Hostcommunitynetwerk, Nigeria (HoCoN)
- Corporate Accountability en Publieke Participatie Afrika (CAPPA)
- Het Jonge Milieunetwerk (TYEN)
- Agrarisch partnerschap met het maatschappelijk middenveld (CSAP)
- Comité voor vitale milieuhulpbronnen (COVER)
- Women and Children Life Advancement-initiatief
- Gemeenschapsalliantie voor mondiale gerechtigheid/AGRA Watch
- Stedelijke en landelijke milieuverdedigers (U-RED) Nigeria
- Africa Europe Faith & Justice Network (AEFJN)
- AFRIKAANSE VROUWEN WERKEN SAMEN VOOR GEZONDE VOEDINGSSYSTEMEN
- Afrikaans milieu-initiatief voor vrouwen en jongeren
- SPREEK Nigeria
- Netwerk van vrouwen in de landbouw Nigeria (NWIN)
- Nous Sommes la Solution
- Tanzaniaanse Alliantie voor Biodiversiteit (TABIO)
- Oost- en Zuid-Afrikaans herdersnetwerk (ESAPN)
- Regionale scholen en hogescholen Permacultuurprogramma (ReSCOPE)
- Kenia Peasants League
- La Via Campesina Afrika
- Initiatief voor inheemse vrouwen en meisjes
- Voedselsoevereiniteit Ghana (FSG)
- Jeugd voor ecologische duurzaamheid en ontwikkeling (YESD) Nigeria
- Centre for Food and Adequate Living Rights (CEFROHT) Oeganda 🇺🇬
- Vrienden van Aarde-Afrika (FoEA)
- GRAAN
- Centrum voor de ontwikkeling van rechten van minderheden (CEMIRIDE), Kenia
- Eco-index Agro Solutions Limited
- Wereld Vrouwenmars, Zuid-Afrika
- Vrouwencollectief Kenia
- Foi et Justice, Kameroen
- Confederatie Paysanne du Faso, Burkina Faso
- Société Civile Environnementale en Agro Rurale du Congo
- Secretariaat Permanent des ONG (SPONG), Burkina Faso
- Beweging in Afrika voor het milieu in de regio van l'Est (MADEE), Burkina Faso
- COASP Burkina, Burkina Faso
- Fédération nationale des sociétés coopératives des Éleveurs du Burkina (SCOOP-CA/FEB), Burkina Faso
- Diobass, Ecologie et Société/Plate forme du Burkina Faso
- Stedelijke en landelijke milieuverdedigers (U-RED), Nigeria
- Association Tunisienne de Permaculture, Tunesië
- Vereniging van Landbouwers Zonder Grenzen, (AASF) Bukavu RDC
- Vereniging van vrouwen en kinderen zonder voix, (AFEV) RDC
- Centrum voor ontwikkeling en beheer van de omgeving (CADGE) RDC
- Association pour la defense des droits des assistentes ménagères et domestiques (ADDAD) Burkina Faso
- Les Jardins d'Hambe, Mali
- COASP-Mali, Comité Ouest Africain des Semences Paysannes, Mali
- Institut Panafricain pour la Citoyenneté, les consommateurs et le Développement (CICODEV), Senegal
Coverfoto: Landroof in Sierra Leone, Credit: Bread for all