De erkenning van Palestina moet gepaard gaan met actie: om levens te redden moeten staten een einde maken aan de misdaden van Israël en ervoor zorgen dat de Palestijnse autoriteiten hun eigen verantwoordelijkheid nemen.
Verklaring van onafhankelijke NGO's en maatschappelijke organisaties, 1st oktober 2025
De meeste landen erkennen de Palestijnse staat, maar Israëls schendingen van het internationaal recht nemen toe, met bijna volledige straffeloosheid tot gevolg, wat leidt tot massale ontheemding, wijdverspreide dood en een escalerende humanitaire crisis in de bezette Palestijnse gebieden. Om echt impact te hebben en medeplichtigheid te voorkomen, moeten staten hun uitingen van solidariteit omzetten in concrete, levensreddende acties, en alle plannen voor een weg vooruit moeten de Palestijnen als de belangrijkste architecten van hun eigen toekomst beschouwen.
Erkenning van de staat is een belangrijke en welkome stap in de verwezenlijking van het recht op zelfbeschikking van het Palestijnse volk. Het kan niet symbolisch blijven of als een beloning worden beschouwd. Belangrijk is dat het lidstaten niet ontslaat van hun wettelijke en morele verplichtingen om een einde te maken aan de Israëlische bezetting van de bezette Palestijnse gebieden (Gaza en de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem) – die door het Internationaal Gerechtshof als illegaal en in strijd met het recht op zelfbeschikking van de Palestijnen is aangemerkt – en om een einde te maken aan wat de VN-onderzoekscommissie heeft aangemerkt als een genocide door Israël in Gaza.
De escalerende humanitaire crisis die door deze acties wordt veroorzaakt, is algemeen bekend en gedocumenteerd. Alleen al in de afgelopen twee jaar hebben Israëlische uitzettingsbevelen, sloopacties, blokkades, willekeurige arrestaties en directe aanvallen op mensen geleid tot de grootste gedwongen ontheemding op de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem, sinds het begin van de bezetting in 1967. De grootste landroof in drie decennia werd vorig jaar officieel goedgekeurd en het geweld door kolonisten is ongekend hoog. In Gaza hebben de Israëlische autoriteiten een dodelijke militaire operatie uitgevoerd waarbij meer dan 136,000 mensen zijn gedood of gewond, 2 miljoen mensen meerdere keren zijn gedwongen te vluchten en 90% van de gebouwen is verwoest. In heel Gaza en de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem, hebben Israëlische troepen bijna 1,650 keer gezondheidsfaciliteiten aangevallen. Ze hebben de bewegingsvrijheid beperkt – via militaire controleposten, poorten, barrières, corridors en no-go zones – met verwoestende gevolgen voor de toegang van gemeenschappen tot bestaansmiddelen, medische zorg, onderwijs en andere essentiële diensten.
Wereldleiders kunnen zich niet beroepen op onwetendheid. Hoewel 4 op de 5 landen wereldwijd de staat Palestina erkennen, heeft het Israëlische parlement onlangs een motie goedgekeurd om de Westelijke Jordaanoever volledig te annexeren, inclusief Oost-Jeruzalem, waar 3.3 miljoen Palestijnen wonen. Israëlische functionarissen hebben hun intentie herhaald om "volledige soevereiniteit" over de Westelijke Jordaanoever na te streven, door te stellen dat "er geen Palestijns volk en geen Palestijnse staat is" en dat "de plek [aan Israëliërs] toebehoort". Soortgelijke intenties zijn openlijk uitgesproken voor heel Gaza.
Zulke verklaringen zijn niet langer marginaal: ze laten zien wat de versnelde uitroeiing van een volk drijft. De fragmentatie en annexatie door Israël van gebied dat internationaal als Palestijns wordt erkend, maakt het vooruitzicht op een levensvatbare Palestijnse staat steeds minder realistisch.
Handelen is niet vrijblijvend. Het Internationaal Gerechtshof verduidelijkte in juli 2024 dat alle VN-lidstaten verplicht zijn de onrechtmatige bezetting van Israël, inclusief via handel en investeringen, niet te erkennen of te steunen. Bovendien heeft de VN-onderzoekscommissie bepaald dat alle staten "alle nodige stappen moeten ondernemen om genocide te voorkomen of te stoppen".
In de paar weken sinds verschillende andere landen de staat Palestina erkenden, zijn honderden Palestijnen gedood en meer dan 1,500 gewond geraakt door Israëlisch vuur in de bezette Palestijnse gebieden. De militaire overname van Gaza-Stad is in omvang en wreedheid toegenomen: dodelijke aanvallen op tenten, woningen en openbare gebouwen hebben tienduizenden mensen opnieuw gedwongen te vluchten, hoewel de meeste mensen nergens heen kunnen; verschillende zorginstellingen in het noorden moesten sluiten, waardoor honderdduizenden mensen zeer beperkte toegang tot medische zorg hebben. Op de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem, zijn de aanvallen van kolonisten en militaire invallen en arrestaties geïntensiveerd. Tientallen Palestijnse bouwwerken zijn verwoest. De Nationale Veiligheidscommissie van het Israëlische parlement heeft gesprekken vergevorderd om de toegang voor humanitaire hulp tot gevangenissen, waar meer dan 9,500 Palestijnen worden vastgehouden, te beperken en om een wet te ontwerpen die de doodstraf voor gedetineerden mogelijk maakt.
Met elk uur vertraging wordt een ander gezin ontwricht, een ander kind verhongert, een ander huis tot stof vermalen, een ander stukje Palestijns leven uitgewist. Om te voorkomen dat er een staat Palestina zonder Palestijnen ontstaat, en om te voorkomen dat Israëlische troepen en kolonisten extra strafmaatregelen tegen gemeenschappen nemen, moeten staten alle beschikbare politieke, economische en juridische middelen inzetten om:
- Een onmiddellijk en permanent staakt-het-vuren in Gaza, waarbij de Palestijnen zelf de regie voeren over hun eigen (weder)opbouwplannen en -processen, in overeenstemming met hun onvervreemdbare recht op zelfbeschikking.
- Een einde aan de illegale bezetting van het gehele bezette Palestijnse gebied door Israël. Daarbij moeten de nodige omstandigheden worden gecreëerd voor Palestijnen om in hun land te kunnen blijven.
- Onbeperkte, door de VN gecoördineerde humanitaire toegang en bescherming, zoals vastgelegd in het internationaal humanitair recht, in het gehele bezette Palestijnse gebied.
- Een einde aan de handel met illegale nederzettingen, inclusief het leveren van diensten en investeringen. Een onmiddellijke stopzetting van alle wapenverkoop en -overdrachten aan Israël.
- Verantwoording afleggen voor begane misdaden.
- De onmiddellijke heropening van een corridor die Gaza en de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem, met elkaar verbindt voor medische evacuaties en andere doeleinden.
Goedgekeurd door (alfabetische volgorde):
- ActionAid International
- Al Awda Gezondheids- en Gemeenschapsvereniging
- American Friends Service Committee (AFSC)
- Arabisch Onderwijsinstituut – Pax Christi Palestina
- Geen omstanders meer
- Kerken voor Vrede in het Midden-Oosten (CMEP)
- CIDSE – Internationale Familie van Katholieke Organisaties voor Sociale Rechtvaardigheid
- Emmaus Internationaal
- Wereldwijd centrum voor de verantwoordelijkheid om te beschermen
- Wereldwijd Legal Action Network (GLAN)
- HelpAge International
- Inzicht in onveiligheid
- Artsen du Monde Internationaal Netwerk (MdM)
- Noorse Volkshulp
- Oxfam International
- PARC – Vereniging voor Landbouwontwikkeling
- Pax Christi International
- Palestijns Instituut voor Klimaatstrategie (PICS)
- Plateforme des ONG françaises pour la Palestina
- Sabeel-Kairos VK
- De Kinderalliantie uit het Midden-Oosten
- Terre des Hommes Italië
- Verenigd tegen onmenselijkheid
Note aan redacteuren
- In 2025 hebben Israëlische beleidsmaatregelen en praktijken minstens 40,000 Palestijnen uit hun huizen in het noorden van de Westelijke Jordaanoever verdreven – een recordaantal sinds het begin van de Israëlische bezetting in 1967 – als gevolg van door Israël bevolen sloop, uitzettingen en toenemende aanvallen door kolonisten en strijdkrachten. Nog eens 66,800 Palestijnen lopen het risico op gedwongen verhuizing, aangezien ongeveer 663 km² land op de Westelijke Jordaanoever kwetsbaar is voor de overname en uitbreiding van nederzettingen.
- De Israëlische autoriteiten hebben in juli 2024 de grootste landroof op de Westelijke Jordaanoever in dertig jaar goedgekeurd, evenals de bouw van meer dan 15,000 woningen en 22 nieuwe illegale nederzettingen alleen al in 2025, en de oprichting van meer dan 121 nieuwe buitenposten. Weken geleden gaven de Israëlische autoriteiten de definitieve goedkeuring voor het nederzettingenproject "E1", dat Oost-Jeruzalem effectief afsnijdt van de bezette Westelijke Jordaanoever en het gebied verder versnippert.
- Twee jaar lang hebben Israëlische troepen Gaza meedogenloos gebombardeerd. De militaire operatie heeft minstens 66,000 mensenlevens geëist, 170,000 gewonden en bijna 2 miljoen mensen herhaaldelijk op de vlucht gejaagd. Meer dan 92% van de woningen en 90% van de schoolgebouwen is verwoest en slechts 1.5% van het landbouwareaal is daardoor nog bruikbaar.
- Sinds 2007 blokkeren de Israëlische autoriteiten de invoer van essentiële goederen in Gaza. Dit jaar was er zelfs sprake van een 11 weken durende blokkade die leidde tot extreme hongersnood. Ook in het noorden van Gaza is hongersnood vastgesteld en er zijn ernstige tekorten aan medische voorzieningen.
- Sinds oktober 2023 hebben Israëlische troepen ongeveer 1,650 keer aanvallen uitgevoerd op gezondheidszorginstellingen in de bezette Palestijnse gebieden.
- De Israëlische autoriteiten hebben talloze bewegingsbeperkingen opgelegd in de bezette Palestijnse gebieden in de vorm van gemilitariseerde corridors, controleposten en no-go zones in Gaza (82% van het land is inmiddels ontoegankelijk) en meer dan 800 poorten, controleposten en barrières in de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem. Dit heeft verwoestende gevolgen voor de toegang van mensen tot bestaansmiddelen, gezondheidszorg, onderwijs en andere essentiële diensten.
CIDSE-contactpersoon: Dorien Vanden Boer, beleidsmedewerker Israël en bezette Palestijnse gebieden, vandenboer(at)cidse.org
Omslagfoto: Vlaggen van lidstaten wapperen bij het hoofdkwartier van de Verenigde Naties in New York. Credit: UN Photo/Joao Araujo Pinto. Creative Commons