Omslagfoto: Samantha Haas/ Flickr (2020).
Als CIDSE-lidorganisaties uiten we onze diepe bezorgdheid over de alarmerende toename van geweld en de verslechtering van de mensenrechtensituatie en de rechtsstaat in Peru, ondanks de ernstige crisis en sociale protesten in het land na de verwijdering van voormalig president Pedro Castillo op 7 december 2022.
De Peruaanse regering heeft in verschillende regio's de noodtoestand en een avondklok afgekondigd als reactie op burgerprotesten. Sinds het aantreden van Dina Boluarte zijn er tot nu toe 50 mensen om het leven gekomen, onder wie een aantal minderjarigen, de meesten van hen het slachtoffer van vuurwapenprojectielen bij botsingen met de politie. Daarnaast zijn meer dan 600 mensen gewond geraakt, onder wie burgers en leden van de Nationale Politie. Tegen deze achtergrond hebben de demonstranten onder andere opgeroepen tot het ontslag van president Boluarte, de sluiting van het congres, nieuwe verkiezingen en de benoeming van een overgangsregering.
CIDSE betreurt ten zeerste de onaanvaardbare sterfgevallen in de context van burgerprotesten in het land, en we zijn solidair met alle slachtoffers, hun families en degenen die gewond en gecriminaliseerd zijn.
We spreken onze afwijzing uit van alle gewelddaden, mensenrechtenschendingen en aanvallen op fysieke veiligheid en het leven. We veroordelen het buitensporige en onevenredige gebruik van openbaar geweld tegen demonstranten en journalisten om sociale protesten te beheersen, wat de conflicten en spanningen alleen maar heeft verergerd.
We ondersteunen de oproep van de Ombudsman, de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties (OHCHR), de Inter-Amerikaanse Commissie voor de Rechten van de Mens (IACHR) en de bisschoppen in Peru, en dringen er bij de autoriteiten op aan om snel, grondig en onpartijdig onderzoek te doen naar de doden, gewelddaden en mensenrechtenschendingen die hebben plaatsgevonden tijdens de demonstraties in verschillende regio's. Het is essentieel om gerechtigheid te waarborgen en de verantwoordelijkheden voor deze ernstige gebeurtenissen vast te stellen, ook van degenen die verantwoordelijk zijn voor het misbruik van geweld. We roepen op tot de instelling van een onafhankelijke onderzoekscommissie.
Wij eisen de onmiddellijke stopzetting van mensenrechtenschendingen, eerbiediging van internationale mensenrechtenverdragen en -normen waarbij Peru partij is, en dat er maatregelen worden genomen om de eerbiediging en bescherming van het leven, de integriteit en de mensenrechten te waarborgen, met name de vrijheid van meningsuiting, persvrijheid en vreedzaam protest. Gezien de continuïteit van de mobilisaties in het land, wij bevestigen nogmaals dat vreedzaam protest een fundamenteel democratisch recht is erkend door nationale en internationale normen die gerespecteerd moeten worden, zonder stigmatisering en criminalisering van de bevolking die mobiliseert. De eisen van de bevolking weerspiegelen een diep opgebouwd ongenoegen over de instellingen en de politiek in het land en moeten worden gehoord.
Wij sluiten ons aan bij de oproep van paus Franciscus tot dialoog en een einde aan geweld, en bij alle nationale en internationale initiatieven die gericht zijn op het garanderen van leven, veiligheid en bescherming van de mensenrechten in Peru. We ondersteunen de zoektocht naar een uitweg uit de crisis die het algemeen belang boven alles stelt en zoekt naar vreedzame en op dialoog gebaseerde oplossingen waarin alle sectoren van de samenleving zich vertegenwoordigd voelen.