Campagne Projectmedewerker bij CIDSE, Giorgio Gotra werd geïnterviewd door het jezuïet Europees Sociaal Centrum. We publiceren hier een bewerkte versie van het interview.
Hoe ben je ertoe gekomen om te werken aan een duurzame levensstijl?
Voordat ik naar België verhuisde, werkte ik in Ethiopië, in een zuidelijke regio van Addis Abeba, aan een project ter ondersteuning van kleinschalige familielandbouw. Ik solliciteerde voor een stage bij CIDSE omdat ik de . heb gemist groter politiek en cultureel kader van samenwerking en politieke betrokkenheid, met name op Europees en internationaal niveau. Ik herinner me de dag van het interview heel goed, want een paar uur voor het videogesprek was er een black-out en moest ik telefonisch communiceren met CIDSE-recruiters - een creatieve oplossing vinden - en per fax.
Wat is uw huidige functie bij CIDSE? Kun je ons kennis laten maken met het werk van CIDSE op het gebied van jeugd en ecologie?
Momenteel werk ik als campagneprojectmedewerker en coördineer ik verschillende acties en initiatieven rond de thema's: ecologie en jeugdactivisme. Het belangrijkste initiatief waarvoor ik verantwoordelijk ben, heet “Change for the Planet-Care for the People”. Het werd gelanceerd in 2015, wat ook het jaar was waarin de pausencycliek Laudato Si' werd gepubliceerd - deze evenementen waren een enorme boost voor de lancering van de campagne, en vandaag profiteren we nog steeds van diezelfde energie als een permanent initiatief.
In een paar woorden, het initiatief "Change for the Planet -Care for the People" bestaat uit een gezamenlijke reis naar duurzaamheid om sociale en klimaatrechtvaardigheid te bereiken met de jeugd (van onze lidorganisaties) als hoofdrolspeler. Deze reis neemt de vorm aan van internationale jeugdkampen, retraites, mobilisaties tijdens conferenties over klimaatverandering en een grote verscheidenheid aan andere soorten evenementen.
Hoewel de meeste van onze ledenorganisaties gevestigd zijn in Europa en Noord-Amerika, verbinden en stimuleren we participatie wereldwijd. Verbinden met mensen in het mondiale Zuiden is voor ons erg belangrijk, niet alleen voor internationale duurzame kampen of tijdens en mobilisatie rond grote (klimaat)conferenties, maar gedurende het hele proces van de reis. We hebben onlangs een nieuwe gemeenschappelijke reis naar COP 26 gelanceerd. Het idee is om 100 jonge CIDSE-supporters naar Glasgow te brengen tijdens de onderhandelingen (als Covid dit toestaat) en om activiteiten ter plaatse te houden waar ze zullen worden uitgerust met de juiste tools en kennis over de belangrijkste onderwerpen van onze mobilisatie. Om de groep bloeiend voor te bereiden activisten, we organiseren webinars en trainingen om jongeren te trainen in de taal van de onderhandelingen, maar ook om de rol van op geloof gebaseerde organisaties in het proces te begrijpen.
Naast activisme wil dit project ook de duurzame levensstijl. Beleid is cruciaal, maar we zien ook de noodzaak van actie en oplossingen van individuen en gemeenschappen. Van energieverbruik tot transport, voedselproductie, technologie... onze individuele beslissingen spelen nog steeds een rol om dat te bewijzen alternatieven zijn mogelijk.
In die zin volgen we graag de visie van de encycliek Laudato Si' en richten we ons op bewustzijnsopbouw. In Laudato Si'-taal passen we de "zie-rechter-act-vier"-benadering toe, waarbij we de inspiratie van gewone mensen zoals wij faciliteren en aanmoedigen. Dit geldt niet alleen voor organisaties maar ook voor families, vriendengroepen, informele groepen etc.
De ongelijkheid tussen generaties is terug. 70 jaar geleden weerspiegelde dit het resultaat van een bloeiende vooruitgang, een samenleving die een pre-industriële norm achterliet. Vandaag weerspiegelt het de uitputting van kansen. Wat is uw reactie op deze gebroken belofte als u zelf lid bent van het millenniumcohort?
Ik denk dat we eerst de betekenis van dit idee van incrementele vooruitgang moeten heroverwegen. Het is onmogelijk om dit te ontkennen intergenerationele ongelijkheid en de verwoestende gevolgen ervan, maar het is ook waar dat we deze vraag soms alleen benaderen door het prisma van consumptie en consumentisme. Degenen geboren in de jaren 50 of 60 zagen de komst van de koelkast en de persoonlijke auto's, ze groeiden op in een cultuur waar het concept van een succesvol leven al snel draaide om meer toegang tot materiële rijkdom - een cultuur los van de ecologische realiteit.
Ik ben opgegroeid met het motto 'de wereld beter achterlaten dan je hem hebt aangetroffen', maar ik weet niet zeker of het goed is toegepast op ons recente verleden. Dit is natuurlijk niet bedoeld om iemand de schuld te geven, maar verandering op een manier die eerder had moeten plaatsvinden.
Hierover denk ik dat we een serieuze dialoog moeten beginnen, gearticuleerd rond constructief luisteren in plaats van de schuld te geven. We moeten proberen te voorkomen dat we herhalen wat ons hier heeft gebracht, en moeten nadenken over langetermijnoplossingen die voor ons allemaal werken. In zekere zin is dezelfde logica ook van toepassing op mondiale ongelijkheid - we moeten ons opnieuw voorstellen wat een ontwikkelde economie definieert. De mens staat niet aan de top van de piramide, maar kan alleen in ons leven de grenzen van het ecosysteem.
Aangezien de toekomst van onze planeet momenteel op het spel staat, heeft ecologie ook een fundamentele rol gespeeld in dit intergenerationele gesprek. Denkt u dat uw generatie (en degenen die sindsdien zijn gekomen) een breekpunt zal vormen voor het huidige systeem?
Dit is erg moeilijk te voorspellen; ik zie echter veel jonge echt toegewijde mensen, vooral dankzij de "groene golven" en de gerelateerde studentenbewegingen. Het volgende decennium zal bijzonder kritiek zijn. Wetenschappers bevestigen ons dat de marge kleiner wordt en gedurende deze tijd zullen we zien hoe het volwassen worden van de huidige jeugd de politieke omgeving en perspectieven over de hele wereld zal beïnvloeden. Ik hoop echt dat hieruit een gedeelde wereldwijde plicht of missie zal voortkomen. Iets wat de samenwerking en daadkracht zou kunnen stimuleren. Hierover ben ik vrij optimistisch.
Zou je deze breuk willen uitbreiden naar de huidige culturele normen en ook naar het fenomeen consumentistische identiteit? Is dit al begonnen?
Ik denk het echt, en ik ben echt onder de indruk van wat Europese jongeren op dit gebied bereiken. Begonnen met een zeer kleine schaal, hebben studentenorganisaties aangedrongen op het verbod op plastic op de universiteit, en een cultuur die is opgebouwd rond het verminderen van vleesconsumptie en vliegreizen groeit. We hebben ook gezien hoe jonge mensen pionieren in praktijken van a circulaire economie – van het ruilen en doorverkopen van kleding tot carpoolen. Ik zie zeker een herprioritering van behoeften en waarden, maar we moeten ook niet vervallen in de greenwashing van wat beter kan worden verklaard door precariteit en toenemende armoede.
Al met al denk ik dat dit voor een groot deel ook de eerste resultaten zijn van veranderende perspectieven binnen het onderwijs. Ik ben blij om te zien in hoeverre onze belangenbehartiging en discussies nu ingebed zijn in scholen, en hoe NGO's en op geloof gebaseerde organisaties in dezelfde richting werken. In die zin ben ik optimistisch (ja, nogmaals). Samen hiermee zie ik ook hoe de huidige pandemie deze trend verder kan stimuleren en ons bewuster kan maken van onze impact op de natuur.
Hebben de sociaal-economische tragedie van de jeugd en een dodelijke wereldwijde gezondheidscrisis ons laten zien dat een andere realiteit mogelijk is? Is er een zilveren randje?
Ja, ik denk echt dat de slechtste momenten het beste uit mensen kunnen halen. Toen ik in 2010 mijn Erasmus in Spanje deed, had ik de kans om veel Griekse studenten te ontmoeten nadat de financiële crisis vooral Griekenland trof. Ze boden me inzicht in hoe mensen hadden gereageerd op basisniveau: ze begonnen het weinige dat ze beschikbaar hadden te bundelen - de een bracht de pasta, een ander bracht het gas mee om te koken, ze nodigden elkaar uit voor het diner of de lunch wanneer ze binnen waren. nodig enz. Het was een terug naar de commons en niemand werd uitgesloten.
Met de pandemie heb ik iets soortgelijks zien gebeuren in Italië (en zeker in heel Europa). Het is steeds gebruikelijker geworden om manden op straat te zien met een "als je het hebt, laat het, als je het nodig hebt, neem het" erop geschreven. Covid heeft ook aangespoord golven van solidariteit, en het zijn niet alleen kerken die op deze manier handelen, maar ook gewone mensen. We moeten proberen dit gevoel van solidariteit in de toekomst te behouden en in zekere zin waren dit kansen om opnieuw contact te maken met de mensheid.
Politiek gezien hebben de jongeren van tegenwoordig om meerdere redenen marginale macht getoond bij het vormgeven van de werkelijkheid. Kunnen de jongeren het zich veroorloven om gewoon "op hun beurt te wachten"?
Ik geloof dat de invloed van de jeugd vandaag misschien niet zichtbaar is, maar het zal heel snel duidelijk worden. Het is waar dat veel jonge mensen het tegenwoordig moeilijk hebben, en ik kan me niet eens de volledige reeks sociale en psychologische gevolgen voorstellen die deze pandemie op hen zal hebben. Maar zelfs onder de moeilijke omstandigheden hebben we dingen zien bewegen. Vorig jaar was ik bijvoorbeeld onder de indruk van hoe deze jonge mensen via TikTok een enorme campagne tegen Donald Trump hebben opgezet die het Amerikaanse politieke gesprek bestormde. Onlangs zijn we ook getuige geweest van enorme demonstraties onder leiding van jeugd over klimaat.
Ik ben eigenlijk een groot voorstander van de verlaging van de stemgerechtigde leeftijd naar 16. Mensen op deze leeftijd zijn zich al goed bewust van onze realiteit, en beslissingen die vandaag worden genomen, hebben niet alleen betrekking op het heden, maar bepalen ook de toekomst - hun toekomst. Daarom moet er naar hen worden geluisterd en, in een ideaal scenario, moeten ze deelnemen en meer betrokken raken.
Zou het Europese project volgens jou een proeftuin kunnen worden voor het transformatieve potentieel van de huidige jeugd?
Mijn antwoord hierop is een zeer overtuigd ja. Ik denk dat de EU al zwaar in de jeugd investeert en in zekere zin ben ik een product van die investering. Ik maak deel uit van deze visie en als millennial heb ik veel profijt gehad van programma's zoals het Europees vrijwilligerswerk of uitwisselingen van universitaire semesters.
In dit verband zou ik ook het belang van bijvoorbeeld het Erasmus Plus-platform voor de empowerment van de Europese jeugd aan de orde moeten stellen. De Europese Commissie heeft steeds meer in dit programma geïnvesteerd en ik denk dat we meer moeite moeten doen om dit initiatief als een feestvol semester weg te ontrafelen - het is veel meer dan dat.
Zou u dan zeggen dat er een natuurlijke afstemming is tussen een EU-commissie die de relatief eurofiele identiteit van nieuwe generaties en de belangen van de jeugd begrijpt?
Nou, dat hoop ik echt. Vandaag zie ik dat de inspanningen worden gericht op de digitale, de groene en de jeugd, en dit is absoluut de goede richting. Dan moeten we deze visie natuurlijk niet alleen van de institutionele en bestuursorganen, maar ook als actieve burgers een impuls geven: ervoor zorgen dat transparantie, werkzaamheid met beschikbare middelen en evalueer de resultaten.
Wat zou uw advies zijn voor EU-instellingen om de redding van deze "verloren generaties" te combineren met de eisen van ecologische duurzaamheid?
Het is altijd een goed begin om hiervoor financiële middelen in te zetten, vooral als het gaat om het aanpakken van uitgeslotenen en kansarmen. Ik werk niet met EU-instellingen, en ik zou het niet per se prettig vinden om in deze omgeving te werken, maar desondanks ben ik er zeker van dat het Europese project alleen succesvol kan zijn door echt deelnemend en solidariteit toepassen – inclusiviteit moeten worden geïmplementeerd bij de lokale, nationale en regionale beleidsvorming.
Ik denk ook dat we moediger moeten zijn en meer moeten vieren wat succesvol is gebleken. 30 jaar geleden was het heel moedig om zoiets als het Erasmus-project te lanceren – en je kunt nu zien welke impact het heeft gehad op de Europese jeugd. Ik ben ook van mening dat evenementen zoals de Europese verkiezingen de plaats moeten zijn om dit soort uitspraken duidelijk te maken en uit te drukken wat Europa voor de jeugd betekent.
Zou je dan zeggen dat het recept voor het oplossen van de huidige raadsels op sociaal-economisch gebied en ecologie meer democratie is?
Ik geloof het wel. Participatie begint vanuit onze buurten, vanuit onze steden en vervolgens schaalvergroting. Democratie, inclusie en solidariteit – dit zijn de waarden die ik toeken aan het idee van Europa en de waarden die elke dag mijn professionele en persoonlijke leven leiden.
