De verwachting dat COP22 dit jaar de wielen in gang zou zetten voor de Overeenkomst van Parijs (PA), is met gemengde gevoelens beantwoord en zeker met een slakkenachtig proces dat aanzienlijke meningsverschillen tussen ontwikkelde en ontwikkelingslanden aan het licht heeft gebracht. Na een lange nacht op vrijdag 18 november hernieuwden de 197 landen hun toezeggingen die ze in Parijs waren overeengekomen en beloofden ze de ambitie te verhogen en de mitigatiekloof aan te pakken tussen hun nationale plannen voor emissiereductie en wat de klimaatwetenschap zegt. Toch moet er nog meer gebeuren.
De verwachtingen dat COP22 dit jaar de wielen van de Paris Agreement (PA) in gang zou zetten, zijn met gemengde gevoelens en zeker met een slakachtig proces tegemoetgekomen dat aanzienlijke meningsverschillen tussen ontwikkelde en ontwikkelingslanden aan het licht heeft gebracht. Na een lange nacht op vrijdag 18th november hernieuwden de 197-landen hun afspraken in Parijs, beloofden ze de ambitie te vergroten en de mitigatiekloof tussen hun nationale emissiereductieplannen en wat de klimaatwetenschap zegt, aan te pakken. Het UNEP-rapport van de 2016-emissiekloof is inderdaad duidelijk: meer pre-2020-actie is de "laatste kans" om onder de temperatuurstijging van de 1.5C te blijven. Onderhandelaars kwamen daarom overeen de eerste vergadering van de partijen bij de Overeenkomst tot 2018 op te schorten, zodat de resterende landen de tijd krijgen om het verdrag te ratificeren en onderhandelaars de mogelijkheid geven de regels voor de werking van de PA in de praktijk te voltooien. Het is duidelijk dat de komende reis nog steeds erg lang en bochtig is.
Zoals al in eerdere COP's te zien was, hield het plakkerige probleem dat de sluiting van COP22 in Marrakech bleef vertragen, vooral verband met klimaatfinanciering wat betreft de aanpassingsbehoeften. Gebeurd op Afrikaanse bodem, een continent dat te kampen heeft met meerdere crises en dat dit jaar de langste droogte in de recente geschiedenis heeft meegemaakt die ernstige schade aan de landbouw heeft veroorzaakt, verwachtte COP22 dat de ontwikkelde landen hun engagement versterkten om voldoende financiering te leveren voor aanpassing aan ontwikkelingslanden. Naast wat extra toezeggingen aan het zogenoemde Adaptation Fund uit Duitsland, Zweden, Italië en de Vlaamse regio België, zijn de geïndustrialiseerde landen nog lang niet in staat om hun eerlijke aandeel te doen.
Desalniettemin verwelkomden de regeringen het initiatief van koning Mohammed VI, de 'Proclamatie van Marrakesh', gericht op het signaleren van een verschuiving naar een nieuw tijdperk van implementatie en actie op het gebied van klimaat en duurzame ontwikkeling. Hoe deze verklaring het verschil zal maken, valt nog te bezien, vooral temidden van de onzekerheid van een terugtrekking van de VS uit de Overeenkomst van Parijs. Er zijn veel veelbelovende en ambitieuze woorden die nog steeds niet hand in hand gaan met verbintenissen en acties. Woorden die moeten worden gevolgd door voorbeelden zoals het Climate Vulnerability Forum, een groep 47-landen onder voorzitterschap van Ethiopië, die op de laatste dag van de COP22 verklaarde zich te verbinden aan 100% duurzame energie door 2050.
Toen vorig jaar 12 op december XNUMX de mensen in de straten hun rode lijnen trokken en hun laatste woorden schreeuwden, bewees Marrakech opnieuw dat het maatschappelijk middenveld sterk is en zal blijven werken aan een schone, rechtvaardige en gelijke samenleving. De door mensen aangedreven bewegingen over de hele wereld die zich verzetten tegen fossiele brandstoffen, winningsindustrieën en landgrijpers bouwen aan een veerkrachtige toekomst met echte oplossingen. Ze tonen paden naar overwinning, paden om de controle terug te krijgen, weg van de vuile energieën die onze planeet vernietigen.
Klimaatverandering is de meest complexe en moeilijkste uitdaging waarmee de mensheid ooit is geconfronteerd en het valt niet te ontkennen dat we op weg zijn naar de afgrond. Er zijn veel vragen zonder gemakkelijke antwoorden, maar er zijn veel worstelingen die klimaatverandering allemaal samenbrengen en dat het waarschijnlijk in deze context is dat mensen kunnen delen, creëren en verenigen om politici uit hun winstgevende belangen te duwen. Volgend jaar zullen de Fiji-eilanden COP23 voorzitten: het zal de eerste keer zijn dat een Pacifische eilandstaat, zwaar getroffen door de stijging van de zeespiegel, de UNFCCC-onderhandelingen zal leiden. De 1.5C-kwestie is een kwestie van leven voor Fiji en de kleine eilandstaten, die dreigen te verdwijnen. Zullen ontwikkelde landen beleid, beleid, regels en fondsen invoeren om de dringende en rechtvaardige transformatie te laten plaatsvinden?