In de afgelopen week heeft het personeel dat aanwezig was op COP23 gereflecteerd, besproken en gefaciliteerd over ruimtes voor uitwisseling over agro-ecologie en duurzame levensstijlen, met leden en bondgenoten van over de hele wereld. Hier zijn enkele reflecties en afhaalrestaurants van de grote evenementen van de week.
Veranderende landbouwsystemen: uitdagingen en alternatieven
COP23 is een gelegenheid, een bijzonder interessant moment om discussies over agro-ecologie te houden, waarbij wordt geprofiteerd van de convergentie van stemmen en ervaringen van over de hele wereld, de alternatieven die worden onderzocht door gemeenschappen die zich verzetten tegen, organiseren, verkennen en implementeren van alternatieven om hun land en gebieden te beschermen, zorgen voor voedselzekerheid en zich aanpassen aan de klimaatverandering. Samen met Act Alliance, La Via Campesina en Secours Catholique-Caritas Frankrijk organiseerde CIDSE twee evenementen rond Agroecology: een in de officiële klimaatonderhandelingszone, gericht op beleidsmakers en een tijdens de People's Climate Summit.
Het is bekend dat industriële landbouw een bedreiging vormt voor de klimaatverandering en verantwoordelijk is voor maximaal 50% van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen - als we het hele voedselsysteem beschouwen. Schokkend is dat, zoals tijdens onze tweede workshop werd aangetoond, industriële vlees- en zuivelindustrie in de top vijf van de wereldwijde industrieën van die sector meer broeikasgassen vrijgeven dan Exxon Mobil! Het is ook bekend dat klimaatverandering een ernstige bedreiging vormt voor de landbouw en de veerkracht van voedselsystemen. Wat sommigen van ons misschien minder weten, is dat beleid, initiatieven en projecten die worden gepresenteerd als oplossingen voor klimaatverandering, vaak een reële bedreiging vormen voor de voedselveiligheid en de realisatie van het recht op voedsel. Op ons evenement hebben we gekeken naar zogenaamde "oplossingen" zoals klimaatslimme landbouw en blauwe koolstof en hebben we de risico's blootgelegd die oceaangrijpen en industriële veehouderijen als voorwendsel gebruiken om elektriciteit uit biomassa te produceren, om er maar een paar te noemen. Dit zijn valse oplossingen, omdat ze de grondoorzaken van de klimaatcrisis niet aanpakken.
Op een positievere en hoopvollere noot hebben we gekeken naar de rol die agro-ecologie kan spelen bij het omgaan met de gevolgen van klimaatverandering. We hebben geluisterd naar de verhalen van boeren waarin wordt uitgelegd hoe agro-ecologie hen helpt weerbaarder te zijn tegen extreme weersomstandigheden zoals orkanen en tyfoons. We hebben gehoord dat meerdere tools door gemeenschappen kunnen worden ontwikkeld en gebruikt om de risico's die ze lopen in geval van een ramp te verminderen en hun veerkracht te vergroten. We leerden over de manier waarop kleine voedselproducenten uit Brazilië erin slagen om overheidsbeleid inzake waterbeheer voor de landbouw vorm te geven en uit te voeren. Ten slotte leerden we ook over de manier waarop boeren bodemvruchtbaarheid opbouwden via compost, vermicompost en afval / mestbeheer en hoe verschillende belanghebbenden een markt voor organische meststoffen opzetten waar deze niet bestond. Dit zijn slechts enkele voorbeelden die het potentieel van agro-ecologie als praktijk en een bredere visie op de samenleving laten zien, een die zich meer bewust is van de ingewikkelde verbinding met de omgeving.
Dit is ook representatief voor de tweerichtingsbenadering die CIDSE hanteert in haar werk op het gebied van klimaat en landbouw: een aanpak die valse oplossingen wil aanpakken en alternatieve oplossingen voorstelt. Zoals veel sprekers tijdens onze discussies hebben verklaard, is het moeilijk om een vreedzaam naast elkaar bestaan van een agressief en destructief industrieel model naast een agro-ecologisch model voor te stellen.
In deze geest ontwikkelt CIDSE momenteel een reeks 'agro-ecologieprincipes' langs verschillende dimensies van duurzaamheid, met als doel deze te illustreren met behulp van een gevarieerde reeks gegevens en ervaringen. Dit werk heeft tot doel zowel ons programma als onze belangenbehartiging van het netwerk te versterken en bij te dragen aan de dialoog, uitwisseling en kennisopbouw rond agro-ecologie.
Francois Delvaux, ambtenaar klimaat-, landbouw- en voedselsoevereiniteit.
Vergroting van het bewustzijn en de actie met betrekking tot duurzame levensstijlen op COP23
Een krachtige oproep voor elk individu om naar een duurzame levensstijl te gaan, is zeer uitgesproken bij maatschappelijke groeperingen hier in Bonn. Er is een groeiende beweging die gelooft dat de dringende verandering die nodig is om de klimaatverandering aan te pakken alleen kan plaatsvinden als er een grotere inzet is om overconsumptie (en consumentisme in het algemeen) aan te pakken, om duurzame consumptiepatronen in alle regio's van de wereld te ondersteunen en te versterken.
Binnen het People's Climate Summit-programma organiseerde CIDSE een openbare screening van de documentaire 'Verhalen van verandering: duurzaam voedsel en levensstijl voor de mensen en de planeet“: Een verzameling 10-ervaringen van mensen die hun dagelijkse keuzes veranderen en op weg zijn naar duurzamere manieren van leven en gebruiken in hun eigen gemeenschap. In haar intro benadrukte Patricia Pedrosa (de filmmaker) de kracht van concrete ervaringen om verandering te inspireren door elk persoonlijk verhaal, inclusief de uitdagingen en de sterke punten, centraal te stellen in het beeld.
Na de screening, een commentaarronde op de documentaire van burgers en activisten van organisaties zoals Fairtrade Duitsland, het EcoJesuit-netwerk, WOMIN, Asia-Pacific Network for Food Sovereignty en het Franciscans 'netwerk, verrijkte de reflectie en discussie, terwijl zij hun eigen ervaringen en perspectieven op duurzaam leven. De uitwisseling benadrukte hoe oefenen en delen over elkaars 'verhaal van verandering' een krachtige manier is om de keuzes van mensen zowel op individueel als op collectief niveau te inspireren. Het opbouwen van vertrouwensrelaties tussen consumenten en producenten, tussen leden van een gemeenschap, studenten in een klas, tussen een moeder en een baby is de toegangsdeur om de keuze voor duurzaam leven mogelijk te maken.
Sociale rechtvaardigheid blijft een essentiële, onderliggende reden voor de oproep om naar een duurzame manier van leven te evolueren. De ervaringen van bevolkingsgroepen die elke dag de gevolgen ondervinden van de "groei-obsessie" van rijke, industriële samenlevingen, herinneren ons eraan hoe niet-duurzame consumptie- en productiepatronen bijdragen aan een oneerlijk aandeel van hulpbronnen, mensenrechtenschendingen en de achteruitgang van de natuur.
Op donderdag werd een interreligieus initiatief gelanceerd om de inspanningen van verschillende religies te bundelen "om voorzichtig op aarde te lopen". Gebaseerd op de gemeenschappelijke waarden - geworteld in alle geloofstradities - van respect en zorg voor de planeet, van solidariteit en delen, gaat een brede groep van op geloof gebaseerde organisaties en bewegingen een engagement aan om de 'ecologische conversie' van burgers naar COP24 te verbeteren .
Lees hier de multi-geloofsverklaring over duurzame levensstijlen “Loop zachtjes op aarde”.
Tegenover de klimaatverandering en het discours eromheen - ondanks een toenemend bewustzijn - is er een overheersende "collectieve stilte" die we moeten doorbreken door ruimte te bieden voor dialoog, voor duurzame praktijken, voor inspiratie en voor het versterken van de klimaatbeweging om in staat zijn om moediger te zijn en bij te dragen aan de verandering die dringend nodig is om voor de mensen en de planeet te zorgen. We moeten het nu doen. Zoals een feministische vrouw uit de Filipijnen tijdens deze dagen zei: het ergste wat we kunnen doen, is passief blijven!
Chiara Martinelli, uitvoerend adviseur en projectmedewerker voor duurzame ontwikkeling